Cá chỉ vàng là một trong những loại hải sản phổ biến và được ưa chuộng tại Việt Nam nhờ hương vị thơm ngon, dễ chế biến và giá cả phải chăng. Không chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm gia đình, cá chỉ vàng còn được dùng làm đặc sản, quà biếu hay đồ nhậu khoái khẩu. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ cá chỉ vàng có bao nhiêu loại và cách phân biệt cá chỉ vàng ngon. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cá đặc biệt này.
1. Cá chỉ vàng là gì?
Cá chỉ vàng (tên khoa học: Selaroides leptolepis) thuộc họ Cá khế, sống chủ yếu ở vùng biển nhiệt đới, đặc biệt là khu vực Biển Đông, bao gồm vùng biển miền Trung và miền Nam của Việt Nam. Sở dĩ cá có tên “chỉ vàng” là bởi trên thân cá có một đường sọc màu vàng óng ánh chạy dọc từ đầu đến đuôi, giống như sợi chỉ thêu nổi bật trên nền bạc ánh kim của thân cá.
2. Cá chỉ vàng có bao nhiêu loại?
Cá chỉ vàng trên thị trường hiện nay được phân loại dựa vào hình thức chế biến và bảo quản. Có thể chia làm 3 loại chính:
2.1. Cá chỉ vàng tươi
-
Đặc điểm: Cá vừa đánh bắt, chưa qua chế biến, thịt còn tươi sống.
-
Cách dùng: Có thể chế biến thành các món như chiên, kho, nấu canh hoặc làm gỏi.
-
Hạn chế: Dễ hỏng nếu không được bảo quản lạnh kỹ lưỡng, ít được bán lẻ tại các thành phố.
2.2. Cá chỉ vàng khô (phơi một nắng hoặc nhiều nắng)
-
Phổ biến nhất trên thị trường hiện nay.
-
Cách chế biến: Cá tươi được mổ bụng, rửa sạch, tẩm ướp gia vị (muối, tiêu, ớt, đường, tỏi…), sau đó đem phơi nắng.
-
Phân loại:
-
Khô một nắng: Cá vẫn còn độ mềm, vị ngọt tự nhiên, dễ chế biến (chiên hoặc nướng đều ngon).
-
Khô nhiều nắng: Cá dai hơn, thích hợp để nướng hoặc chiên giòn, bảo quản được lâu hơn.
-
2.3. Cá chỉ vàng tẩm gia vị (cá chỉ vàng rim, cá chỉ vàng xé)
-
Hình thức chế biến sẵn: Rim mắm, tẩm mè, ngào ớt, xé sợi…
-
Tiện lợi: Ăn liền, không cần chế biến thêm.
-
Phù hợp: Làm món ăn vặt, món nhậu, quà biếu đặc sản.
3. Cách phân biệt cá chỉ vàng ngon
Không phải loại cá chỉ vàng nào cũng ngon như nhau. Dưới đây là một vài mẹo giúp bạn chọn được cá chất lượng:
3.1. Đối với cá chỉ vàng tươi
-
Mắt cá: Trong, không đục.
-
Thân cá: Căng bóng, có màu ánh bạc, đường chỉ vàng rõ ràng.
-
Thịt cá: Khi nhấn vào có độ đàn hồi, không mềm nhũn hay có mùi lạ.
3.2. Đối với cá chỉ vàng khô
-
Màu sắc: Vàng tươi tự nhiên, không quá sẫm (quá sẫm có thể là cá cũ hoặc phơi quá khô).
-
Mùi vị: Có mùi thơm đặc trưng của cá khô, không tanh hoặc có mùi lạ.
-
Thân cá: Còn nguyên vẹn, không bị nát, không có vết mốc hoặc chấm đen.
-
Sờ tay: Không quá dính, không ướt (nếu có cảm giác ẩm là dấu hiệu của cá bị mốc hoặc bảo quản không tốt).
3.3. Đối với cá chỉ vàng tẩm gia vị
-
Màu sắc: Tươi sáng, màu sắc gia vị phủ đều, không bị cháy xém.
-
Mùi thơm: Hòa quyện giữa mùi cá và gia vị (mắm, ớt, tỏi).
-
Hạn sử dụng: Nên chọn sản phẩm đóng gói kỹ, có nhãn mác rõ ràng, còn hạn dùng dài.
4. Mẹo bảo quản cá chỉ vàng
-
Với cá tươi: Bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh, nên dùng trong 2–3 ngày.
-
Với cá khô: Để nơi khô ráo, thoáng mát; nếu dùng lâu dài nên hút chân không và để ngăn đông.
-
Với cá đã rim/tẩm gia vị: Sau khi mở gói nên cho vào hũ kín, bảo quản trong tủ lạnh.
5. Một số món ngon từ cá chỉ vàng
-
Cá chỉ vàng nướng than
-
Cá chỉ vàng chiên giòn chấm mắm tỏi ớt
-
Cá chỉ vàng rim me, rim mắm đường
-
Gỏi cá chỉ vàng khô xoài xanh
-
Cơm cháy cá chỉ vàng